Przy obecnym poziomie wiedzy i informacji nie trudno pszczelarzowi wybrać odpowiednią rasę i linię pszczół. Nasi związkowi hodowcy matek pszczelich wymienieni w niniejszym artykule dysponują matkami reprodukcyjnymi, od których wychowywane są matki użytkowe.

Artykuł opublikowano w Lubuskich Aktualnościach Rolniczych nr 3/2007

Jakie matki pszczele powinniśmy mieć w pasiece?

Pszczelarze zaawansowani w hodowli pszczół dobrze wiedzą, że pszczoły mimo iż reprezentują ten sam gatunek, różnią się zdecydowanie i to nie tylko ubarwieniem. Rodziny różnych ras mają rozmaite tempo rozwoju wiosennego, inaczej kierują czerwieniem matki w zależności od pożytku, różnią się intensywnością jego wykorzystania, stopniem kitowania gniazd, agresywnością, rojliwością, zasięgiem lotów, a nawet strukturą gromadzenia zapasów czy sposobem zasklepiania miodu.

Wszystkie te cechy przekazywane są pszczołom robotnicom w genach pochodzących od matki i trutni, przez które matka została unasieniona. Matki młode, dobrze wykształcone i w dobrej kondycji składają dużo jaj. Przy obecnym poziomie wiedzy i informacji nie trudno pszczelarzowi wybrać odpowiednią rasę i linię pszczół. Nasi związkowi hodowcy matek pszczelich wymienieni w niniejszym artykule dysponują matkami reprodukcyjnymi, od których wychowywane są matki użytkowe. Matki te wyróżniają się szybkim tempem rozwoju, przy niezbyt dużym nakładzie pracy uzyskuje się od nich wysokie zbiory miodu. Obecnie każdy pszczelarz, który posiada zarejestrowaną pasiekę w ewidencji Powiatowego Lekarza Weterynarii może skorzystać z dotacji Agencji Rynku Rolnego i poprzez zrzeszenie pszczelarzy, jakim jest Wojewódzki Związek Pszczelarzy w Gorzowie Wlkp., może nabyć matki reprodukcyjne lub użytkowe pochodzące ze stacji hodowli zarodowej lub nabyć je odpłatnie u naszych hodowców.

Matki pszczele reprodukcyjne, jak i użytkowe sprowadzone ze stacji hodowli zarodowej są sztucznie inseminowane. Matki takie stanowią dużą wartość użytkową. Cena takich matek nie jest zbyt wysoka, tym bardziej, że ich wartość jest dotowana przez ARR w ramach wsparcia rynku produkcji miodu.

Matki pszczele produkowane przez naszych hodowców są naturalnie unasieniane na pasieczysku miejscowymi trutniami. Są to matki krzyżówki międzyrasowe, czyli matki dające rodziny nierojliwe i łagodne, a jednocześnie wykorzystujące każdy, nawet krótkotrwały, pożytek.

Dla pszczelarza zajmującego się produkcją miodu nie powinno być obojętne jakie matki posiada w swojej pasiece. Matki pszczele użytkowe powinno się wymieniać  w pasiece po dwóch latach użytkowania. Dłuższe przetrzymywanie matek w rodzinach pszczelich jest ryzykowne i trzeba się liczyć z ich śmiertelnością w następnym okresie zimowym. Matki starsze składają mniej jaj, rodziny później dochodzą do siły i częściej są wymieniane przez pszczoły w ramach cichej wymiany.

Hodowla matek, to jeden z trudniejszych działów hodowli pszczół. Dlatego każdy pszczelarz powinien stale kontrolować i dokonywać na bieżąco w ciągu roku wymiany starych matek na młode. Na produkcyjność rodziny wpływa wiele czynników, jakimi są warunki pożytkowe i pogodowe. Do tego dochodzi czynnik ludzki: kierowanie rozwojem rodziny, dostosowaniem do niego wielkości gniazda, terminowe wykonywanie zabiegów przeciwrójkowych, odbiór miodu i innych produktów. Niemałą rolę odgrywają też choroby i szkodniki pszczół.

Jeżeli wszystkie składniki dobrej gospodarki pasiecznej zastosujemy w swojej pasiece, to wówczas możemy liczyć na efekty ekonomiczno-finansowe.

Wykaz hodowców matek pszczelich na terenie działania Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Gorzowie Wlkp. na 2007 rok:

Stanisław Dubiel
Prezes Zarządu WZP
w Gorzowie Wlkp.