- Lubuski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Kalsk 91, 66-100 Sulechów,
- Oddział w Lubniewicach, Glisno 123, 69-210 Lubniewice

(+48) 68 385 20 91
sekretariat@lodr.pl

Super User
Kategoria:
Pszczoły rojowe Pszczoły rojowe posiadają wielką dynamikę rozwoju

Artykuł opublikowano w Lubuskich Aktualnościach Rolniczych nr 7/2005

Pszczoły pracują i rozmnażają się w zespole rodziny pszczelej. Każda rodzi­na pszczela w okresie rozwoju ma tendencję do dzielenia się polegającą na tym, że część pszczół wraz ze starą matką opuszcza ul macierzak  i zawiesza się w pobliżu ula w formie grona rojowego. Rodzina macierzysta dzieli się na dwie części, które bardzo często nie są równe ilością pszczół. Je­dnak wyrojone pszczoły stanowią od tej chwili nową rodzinę. Jest to dosyć prosty sposób rozmnażania się pszczół. Wychodzący rój pszczół wraz ze starą matką pozostawia w macierzaku plastry z zapasami miodu, pierzgi, czerwia w różnym wieku i matecznikami zasklepionymi i otwartymi.

W skład wychodzącego roju wchodzą osobniki dorosłe, tj. matka, pszczoły ro­botnice i bardzo rzadko można spotkać małą ilość trutni. Wychodzący rój zanim odleci z pasieki na nowo wybrane miejsce, wiąże się i pozostaje w pobliżu ula, tworząc zwartą masę wiszących pszczół. Wewnątrz takiego grona pszczół tempe­ratura jest wyższa od temperatury otoczenia i wynosi około 35 stopni C.

Pszczoły rojowe opuszczając dotychczasową rodzinę, zabierają ze sobą pewne zapasy miodu, który przechowują w swoich wolach miodowych. Po uwiązaniu się roju, duża część pszczół pozostaje przez dłuższy czas w bezruchu. Pszczoły te w bardzo małych ilościach zjadają zabrane rezerwy miodowe. Jeżeli wraz z rojem nie wyleciała matka, to po krótkim czasie wiszące pszczoły wracają z powrotem do ula. Wniosek z tego jest jeden, że matka zawsze stabilizuje rój. Należy też zaznaczyć, że pszczoły robotnice są zdolne odróżnić własną matkę od poddanej im matki obcej.

Bardzo często pszczelarze pytają w jakim wieku są pszczoły, które tworzą rój? Na podstawie obserwacji  i prowadzonych badań stwierdzono, że około 60% pszczół obecnych w roju jest w wieku od 2 do 21 dni. Osobniki starsze powyżej 21 dni w zasadzie nie wychodzą z ula, Każdy doświadczony pszczelarz, który obserwował wychodzenie roju z ula, mógł zauważyć, że część bardzo młodych pszczół opuszczających ul zamiast frunąć z wylotka spada na ziemię. Co to oznacza? Że są to pszczoły bardzo młode, które jeszcze nie mogą latać - i siłą rojących się pszczół zostały jakby wypchnięte na zewnątrz ula.

Niezależnie od wieku osobników tworzących rój, ich kondycja jest zawsze lepsza od kondycji pszczół pozostających w macierzaku. Siłę roju stanowią osobniki wyróżniające się bardzo dobrą kondycją, która stanowi o żywotności roju. Myślę, że nie trzeba przekonywać pszczelarzy praktyków o tym, że osadzone roje w ulu są zdolne do bardzo szybkiego odbudowania podanej im węzy i do wychowu bardzo dużej ilości czerwiu przypadających na jedną robotnicę. Pszczoły pozostające w macierzaku pomimo, że zostanie poddana im młoda matka unasieniona, są prawie dwukrotnie mniej efektywne w pracy od pszczół rojowych. Wolniej pracują, mniej odbudowują węzy i więcej zużywają pokarmu.

Z tych doświadczeń nasuwa się wniosek, że ucieczka roju z pasieki, to bardzo duża strata. A zatem wykorzystujmy pszczoły rojowe do budowy pla­strów i powiększania własnej pasieki lub jako odkłady sprzedajmy je innym pszczelarzom. Chwytanie rojów niewiadomego pochodzenia jest zawsze ryzykowne i trzeba je zawsze traktować jako podejrzane o chorobę. Wiąże się to z za­bieraniem przez rojące się pszczoły zapasu miodu, który może zawierać bakterie zgnilca złośliwego. Ustawianie pustych uli otwartych dla pszczół w oczekiwaniu na rój, który może się  w jednym z nich osiedlić, nie powinno być przez pszczelarzy praktykowane. Sprawy te regulują przepisy dotyczące zwalczania zgnilca złośliwego i kiślicy.

 

 

Stanisław Dubiel
Prezes Zarządu WZP