Uprawa winorośli w naszym kraju cieszy się coraz większym powodzeniem. Powierzchnia upraw z roku na rok wzrasta w niespotykanym dotąd tempie. Jej owoce to jedne z najsmaczniejszych na świecie. Duże grona, słodkie i smaczne jagody to przedmiot westchnień i pożądania niejednego ogrodnika.
Winorośl jest rośliną, która najlepiej rośnie i plonuje w klimacie śródziemnomorskim. Aby uzyskać zbliżone efekty uprawy w polskim klimacie, należy jej zapewnić odpowiednie warunki. Istnieje wiele odmian tego silnie rosnącego krzewu, które smakiem i wyglądem dorównują owocom pochodzącym z cieplejszych rejonów świata. Dużą zaletą tej rośliny jest również to, że może rosnąć nawet na niewielkich powierzchniach takich, jak: ogrody, działki, skarpy. Jest to pnącze o niezwykle dekoracyjnych walorach z uwagi na pięknie przebarwiające się jesienią liście.
Sadzonka jednoroczna w pojemniku
Winorośl w drugim roku po posadzeniu
Najlepszą porą sadzenia winorośli w naszych warunkach jest wiosna. Przystępując do zakładania winnicy należy sporządzić plan zawierający ustalenia odnośnie kierunków rzędów, rozstawy krzewów, przejazdów i odległości od ogrodzeń. Rozstawa rzędów zależna jest od odmiany i sposobu prowadzenia plantacji. W praktyce stosuje się odległości między roślinami w rzędzie od 1,0 do 1,5 m, a szerokość między rzędami od 1,5 do 2 m. Ogólnie przyjęta jest zasada, że na glebach cięższych, żyznych sadzimy rzadziej, a na glebach piaszczystych, słabszych gęściej. Najlepszym kierunkiem dla rzędów jest północ – południe. Kierunek ten daje równomierne nasłonecznienie poszczególnych krzewów. Na zboczach rzędy prowadzimy w poprzek w stosunku do spadku terenu.
Prawidłowe rozmieszczenie krzewów w winnicy ułatwia prace pielęgnacyjne oraz daje możliwość równomiernego rozrastania się korzeni. Odległość krzewów w winnicy powinna być dostosowana do warunków klimatycznych miejscowości, żyzności gleby i formy, jaką krzewom nadamy. Pamiętać też musimy o tym, że w klimacie naszym nie ma zbyt wiele dni słonecznych i muszą one być wykorzystane jak najpełniej. Przy gęstym posadzeniu krzewów, owoce są narażone na zacienianie, a gleba na zbyt dużą wilgotność, co sprzyja rozwojowi chorób grzybowych.
Po wytyczeniu miejsc przystępujemy do kopania dołków o bokach 30x30 cm i głębokości od 30 do 50 cm. Przy jednej ze ścian umieszczamy palik, na dno dołka dajemy czarną żyzną ziemię, obok palika umieszczamy sadzonkę przykrywając jej korzonki żyzną (humusową) ziemią. Następnie dajemy przegniły obornik, trochę żyznej ziemi do 2/3 objętości dołka i zalewamy wodą w ilości 5-8 l.
Dopiero teraz po wsiąknięciu wody, dołek zasypujemy ziemią do pełna, a nad wystającą główką sadzonki usypujemy kilkucentymetrowy kopczyk z pulchnej ziemi.
Umieszczone w dołkach paliki powinny mieć 1, 5 m wysokości (nad ziemią). W pierwszych dwóch latach, zanim zostanie wykonane właściwe rusztowanie, paliki będą służyć do podwiązywania latorośli. Przy jesiennym sadzeniu, sadzonek nie przycinamy i nie podlewamy. Przyrosty obsypujemy i pozostawiamy na zimę w formie kopczyka o wysokości 25-30 cm.
Podczas sadzenia dołki można zaprawiać nawozami organicznymi. Przy zastosowaniu kompostu jego ilość powinna wynosić ok. 3 kg na jeden dołek, natomiast przy zastosowaniu obornika (przefermentowany) ok. 2 kg. Korzenie sadzonki trzeba odizolować od obornika 10-centymetrową warstwą ziemi (rys. 1).
Rys. 1. Sposób sadzenia winorośli:
a) ziemia humusowa,
b) obornik,
c) ziemia z zawartością próchnicy,
d) ziemia rodzima
Uwaga: Przy sadzeniu roślin szczepionych miejsce szczepienia winno znajdować się od 3 do 5 cm nad powierzchnią gleby.
Zasadniczym celem uprawy roli jest stworzenie optymalnych warunków dla wzrostu roślin. Cel ten osiąga się poprzez wykonywanie takich zabiegów uprawowych, które poprawiają właściwości fizyczne roli, nadając jej odpowiednią strukturę i teksturę, które niszczą roślinność konkurencyjną i dzięki którym mieszane są z rolą resztki pożniwne i nawozy.
Pielęgnacja to zespół uprawek (bronowanie, wałowanie, pielenie, kultywatorowanie, obsypywanie), której celem jest zwalczanie chwastów, zachowanie sprawności roli oraz ochrona zapasów wody przed nieużytecznym parowaniem. Czynności związane z pielęgnowaniem roślin rozpoczynają się z chwilą, kiedy pole zostanie obsadzone roślinami. Pojawienie się chwastów segetalnych występujących na polach uprawnych i ruderalnych z terenów nie użytkowanych rolniczo jest zagrożeniem dla każdej uprawy. Każda uprawka spulchniająca rolę przyczynia się do przemieszczania nasion a tym samym do ich skiełkowania. Stosując herbicydy skutecznie niszczymy wschodzące chwasty ograniczając stosowanie uprawek mechanicznych.
Wszystkie prace mechanicznego pielęgnowania mają na celu oprócz wymienionych już cech, uzyskanie jak największych plonów.
Opublikowano w Lubuskich Aktualnościach Rolniczych nr 8/2012
Jan Gembara PZDR Świebodzin LODR Kalsk |