W dniach 25 i 26 sierpnia 2021 r. w Kalsku odbyła się IV Lubuska Konferencja hodowców bydła mięsnego w ramach operacji pn.: „Innowacje w chowie i hodowli bydła mięsnego w Polsce i na świecie”, która została zrealizowana zgodnie z Planem Działania KSOW na lata 2014-2020 w zakresie SIR Plan Operacyjny na lata 2020-2021.

Grupa docelowa: rolnicy, hodowcy bydła, przedsiębiorcy, przetwórcy, przedstawiciele instytucji naukowych, samorządowych i doradczych oraz inni zainteresowani innowacjami w chowie i hodowli bydła w Polsce oraz na świecie.

Główny cel operacji: podniesienie poziomu wiedzy na temat aktualnych innowacji technologicznych w produkcji bydła mięsnego oraz identyfikacja potrzeb i problemów w tym zakresie. Porównanie rozwoju polskiej hodowli z produkcją światową. Wyjazd zrealizowany bezpośrednio po konferencji pozwolił na konfrontację zdobytej wiedzy z praktyką. Wydarzenie pozwoli na zaprezentowanie aktualnej sytuacji w sektorze produkcji zwierzęcej, wskazanie szans i problemów lubuskich hodowców oraz propozycji wykorzystania potencjału warunków naturalnych województwa lubuskiego. Takie połączenie różnorodnych form realizacji operacji najbardziej wpisuje się w efektywną współpracę rolników z hodowcami, przedsiębiorcami, przetwórcami oraz jednostkami naukowymi i doradczymi na poczet rozwoju Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.

Po dwóch latach przerwy spowodowanych pandemią Covid-19, w tym roku udało się zorganizować jedną z największych konferencji dotyczących bydła mięsnego w kraju. Jak co roku uczestniczyli w niej rolnicy, hodowcy, producenci żywca wołowego, przedstawiciele administracji szczebla krajowego i wojewódzkiego, przedstawiciele handlu, dostawcy produktów oraz usług dla przemysłu mięsnego, przedstawiciele świata nauki, firm branżowych, rządowych agencji oraz pracownicy Ośrodków Doradztwa Rolniczego. Wszyscy goście spotkali się, aby rozmawiać o przyszłości sektora wołowego, dostosowania swoich gospodarstw do produkcji zrównoważonej, profilaktyce oraz czynnikach wpływających na skuteczność chowu i hodowli bydła mięsnego.

Gościem specjalnym konferencji był Jan Krzysztof Ardanowski – były minister rolnictwa, poseł na Sejm RP, a obecnie pełniący również funkcję szefa Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie RP.

Minister Jan Krzysztof Ardanowski wygłaszając krótkie przemówienie, podziękował za zaproszenie i oznajmił, że jest Mu niezmiernie miło uczestniczyć w tak zacnym wydarzeniu. Zwrócił uwagę na fakt, że hodowla bydła mięsnego jest wielką szansą dla polskiego rolnictwa i jest kierunkiem produkcji, na który decyduje się coraz większa liczba rolników, a mimo to olbrzymi potencjał produkcji bydła mięsnego nie jest w Polsce w pełni wykorzystywany.Minister podkreślił, że zdecydowanym ułatwieniem jest ilość użytków zielonych, gleb o bardzo niskiej jakości i nieużytków, które mogą posłużyć jako baza paszowa dla bydła ras mięsnych. Innym ważnym tematem poruszanym w wystąpieniu Pana Jana Krzysztofa Ardanowskiego był wpływ działalności rolniczej na zmiany klimatu. Według Przewodniczącego Rady, Komisja Europejska mówi wprost, że chce zakończyć wszelką hodowlę zwierząt w UE, a to oznacza, że będą one pojawiać się w niektórych gospodarstwach przypominających skansen niż profesjonalne miejsca hodowli. W imię walki z tzw. globalnym ociepleniem, ponieważ bydło produkuję według niektórych osób bardzo dużo metanu do atmosfery, KE chce zabić gałąź rolnictwa, która jest perspektywiczna – podkreślił J. K. Ardanowski.

Podczas konferencji Jan Krzysztof Ardanowski wraz z Romanem Frankowskim wręczyli hodowcom nagrody specjalne za owocną współpracę, otwartość, pracowitość, profesjonalizm, chęć dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z rolnikami, a przede wszystkim za rozwój chowu i hodowli bydła mięsnego w naszym województwie.

Nagrody Specjalne otrzymali:
1. Państwo Beata i Dariusz Matkowscy (Słońsk) – Gospodarstwo rolne prowadzące produkcję zwierzęcą o profilu hodowlanym i towarowym, posiadające bydło mięsne rasy Limusine, Angus czerwony oraz mieszańce.
2. Państwo Beata i Zbigniew Kołoszyc (Nowiny Wielkie) – Gospodarstwo rolne specjalizujące się w sprzedaży materiału hodowlanego, posiadające bydło mięsne rasy Limusine oraz Blonde d’Aquitaine.
3. Pan Jan Pabierowski – Prezes HZZ Osowa Sień. Spółka Skarbu Państwa zajmująca się m.in. hodowlą bydła rasy Limusine.

Nagrodę specjalną od hodowców z województwa lubuskiego otrzymał także Pan dr inż. Roman Frankowski – obecnie pełniący funkcję zastępcy dyrektora LODR w Kalsku. Nagrodę wręczył Pan Dariusz Matkowski – lider wśród hodowców bydła mięsnego na terenie województwa lubuskiego.

W pierwszym dniu konferencji odbyło się 10 bloków tematycznych, podczas których poruszono następujące zagadnienia:
• Bydło mięsne w Polsce i co dalej?
• Dlaczego polscy hodowcy i producenci bydła mięsnego powinni dostosowywać swoje gospodarstwa do produkcji zrównoważonej?
• Produkcja i spożycie wołowiny kulinarnej w Polsce
• Jak prosto żywić opasy?
• Biegunki cieląt u bydła ras mięsnych – przyczyny i następstwa.

W czasie wydarzenia często przewijało się hasło: ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ, które oznacza produkcję wołowiny z zachowaniem warunków dobrostanu oraz ograniczeniem do minimum jej wpływu na środowisko. Podkreślano również, że na procesy produkcyjne coraz większy wpływ ma konsument, który poprzez dokonywane wybory i oczekiwania kreuje nowe trendy rynkowe.

Profesor Andrzej Zachwieja z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu zwrócił uwagę, że z perspektywy ponad 20 lat, praktycznie się nic nie zmieniło, poza tym, że jesteśmy w UE, że mamy rożnego rodzaju dopłaty, które w jakimś sensie rekompensują koszty produkcji i determinują jakąś opłacalność, która jest bardzo zróżnicowana. Podkreślił, że większość wołowiny pochodzi ze stad bydła mlecznego.

Wykład prof. dr. hab. Krzysztofa Rypuły z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu na temat biegunek u cieląt ras mięsnych cieszył się dużym zainteresowaniem i z uwagą został wysłuchany przez uczestników, ponieważ biegunka w hodowli bydła jest przyczyną największych strat produkcyjnych i ekonomicznych na świecie. Jest ona najczęstszą przyczyną śmierci cieląt w pierwszych trzech miesiącach życia. Obecność wielu potencjalnych czynników chorobotwórczych, możliwość infekcji mieszanych, wpływ czynników środowiskowych, żywieniowych, zarządzania w obiekcie – mają kluczowe znaczenie nie tylko w leczeniu, ale i w niedopuszczaniu do wybuchu problemu w gospodarstwie. Niezależnie od efektów przeprowadzonego leczenia, zawsze powinniśmy znaleźć źródło problemu – mówił prof. Rypuła. Poszukiwania czynników sprawczych należy rozpocząć już od okresu prenatalnego – jak żywione były matki w ciąży, co działo się w momencie porodu (np. brak zachowania higieny w okresie okołoporodowym, trudne porody), czy była to ciąża mnoga, ponieważ jak wykazują badania, błędy popełnione w tym okresie zwiększają ryzyko biegunek. Niezwykle istotną przyczyną zachorowań jest zaniedbanie warunków zoohigienicznych (np. brudne, niedoczyszczone kojce dla cieląt, niedomyte wiadra wykorzystywane do karmienia, brak właściwego czyszczenia i dezynfekcji boksów dla cieląt). Warto też pamiętać, że często pierwotnymi przyczynami biegunki są błędy żywieniowe, słaba jakość lub nieprawidłowe przyrządzanie preparatów mlekozastępczych. Ryzyko zachorowań rośnie także w sytuacjach stresowych (przegrupowywanie, nagła zmiana pokarmu i pogody, dekornizacja). Jak widać, temat biegunek jest jednym z najistotniejszych czynników, wpływających na skuteczność dalszej produkcji.

Janusz Piotrowski z PZHiPBM swój wykład poświęcił rynkowi mięsa wołowego w Polsce i na świecie. Wołowina wciąż jest rodzajem mięsa, po które Polacy sięgają dość rzadko, zdecydowanie rzadziej niż po produkty wieprzowe czy drobiowe. Według GUS, spożycie mięsa wołowego na 1 mieszkańca w Polsce to 4,1 kg w 2019 r. PZHiPBM stoi na stanowisku, że proponując konsumentowi wołowinę kruchą i soczystą, o gwarantowanej jakości, można podnieść konsumpcję tego mięsa. Odbyć się to musi przy wsparciu kampanii promocyjno-informacyjnej. Należy dążyć do wzrostu konsumpcji o 10 kg na osobę. To pozwoli zbilansować konsumpcję z produkcją – ocenił dyrektor biura PZHiPBM.

Głównym celem utrzymania stada krów mięsnych jest uzyskanie od nich rokrocznie zdrowych cieląt, które dzięki wysokiemu potencjałowi do wzrostu i rozwoju, jak również cechom poubojowym i jakości mięsa stanowić będą wartościowy materiał do produkcji wołowiny. Jednym z głównych czynników decydujących o sukcesie w produkcji bydła mięsnego jest odpowiednie ich żywienie. Koszty żywienia w przypadku stad mamek to ponad 70% wszystkich kosztów bezpośrednich ponoszonych w tej gałęzi produkcji. Elementem decydującym o powodzeniu produkcji stada mamek jest wskaźnik ocieleń (WO), który powinien wynosić ponad 90% – mówił dr hab. Marcin Gołębiewski z SGGW w Warszawie.

Pan Emil Forycki (Timac Agro) zachęcał rolników do większej staranności i dbałości o trwałe użytki zielone, które mogą stanowić źródło zbilansowanej diety dla przeżuwaczy. Podkreślił, że bardzo ważne jest racjonale nawożenie użytków zielonych.

Pan Paweł Kubiak z KWB Sieniawa Sp. z o.o. zaprezentował jak duży wpływ na życie w glebie, a także retencję wody mają kwasy humusowe. Brak materii organicznej na naszych polach skutkuje bardzo małą możliwością wiązania wody w glebie, co pośrednio wpływa na stabilność plonotwórczą roślin. Nieprawidłowe użytkowanie gleby (uprawa), zły dobór roślin (zmianowanie), brak nawożenia organicznego przyczyniają się do większej i szybszej utraty wody w glebie.

Firma Josera, której przedstawicielem był Michał Pietraszewski, zaprezentowała jak w sposób prosty żywić opasy, aby uzyskać odpowiednie przyrosty. Z konkluzji prowadzącego jasno wynikało, że bez fachowego doradztwa trudno uzyskać zamierzony cel.

Tomasz Nowacki z RM Solar przedstawił w jaki sposób rolnicy mogą ograniczyć swoje wydatki związane z energią elektryczną. W krótkim filmie pokazał zrealizowane inwestycje na obszarach wiejskich.

Zastępca Dyrektora LODR Kalsk Roman Frankowski zachęcał hodowców do profesjonalnego zajmowania się chowem i hodowlą bydła mięsnego. Zaprezentował kilka wybranych czynników (termin wycieleń, profilaktyka, zakup materiału hodowlanego), które mają decydujący wpływ na efektywność naszego przedsięwzięcia.

Następnego dnia udaliśmy się z wizytą do dwóch gospodarstw rolnych (Spółek Skarbu Państwa) specjalizujących się w hodowli bydła mięsnego, tj. Gospodarstwo Rolne Długie Stare Sp. z o.o. oraz Hodowla Zwierząt Zarodowych Osowa Sień Sp. z o.o. Podczas wizytacji w tych dwóch gospodarstwach Pan Roman Frankowski – z-ca dyrektora LODR Kalsk, a przede wszystkim praktyk i hodowca, omówił temat profilaktyki w stadzie bydła mięsnego.

Pierwszą wizytację rozpoczęliśmy w GR Długie Stare Sp. z o.o., a dokładnie w Zakładzie Rolnym Krzycko Małe w miejscowości Gołanice, gdzie umiejscowiona jest ferma bydła mięsnego. Znajdują się tam trzy budynki dla bydła mięsnego. Dwa z nich to obiekty zamknięte z okólnikami, a trzeci to obora typowo otwarta z zadaszonymi legowiskami i stołem paszowym. Bydło mięsne znajdujące się na fermie to rasa Limousine oraz mieszańce bydła HF z Limousine. Pierwsze stuprocentowe jałówki Limousine zostały zakupione we Francji. Obecnie na fermie znajduje się 450 szt., w tym blisko 200 szt. to czyste bydło rasy Limousine. W Gołanicach prowadzony jest też odchów buhajków, które po wycenie zostają uznane za rozpłodniki i są przeznaczane do sprzedaży jako buhaje hodowlane.

Drugim gospodarstwem, które odwiedziliśmy było HZZ Osowa Sień w Przyczynie Górnej. Prezes HZZ Osowej Sieni Jan Pabierowski opowiedział o początkach chowu i hodowli bydła mięsnego. W roku 2016 rozpoczęliśmy nowy kierunek hodowli na bazie jałówek cielnych czystej krwi rasy Limousine posiadające francuskie księgi hodowlane – hard booki. Poziom genetyczny stada jest wysoki, zarówno matki, jak i ojcowie tych zwierząt pochodzą z najlepszych francuskich hodowli. Bydło mięsne ulokowane jest w miejscowości Jędrzychowice. Obiekt, w którym się znajdują ma do dyspozycji ok. 9-hektarowe pastwiska. Perspektywą rozwoju jest kolejne 100 ha łąk, znajdujących się w niedalekim sąsiedztwie. Rodzące się buhajki poddawane będą selekcji pod względem budowy ciała. Najlepiej wycenione, klasyfikowane będą jako reproduktory na punkty kopulacyjne, natomiast pozostałe do opasu. Cieliczki, po przeprowadzonej selekcji, będą stanowiły materiał na remont oraz reprodukcję rozszerzoną stada, do momentu osiągnięcia stanu około 100 matek. Przyrosty zwierząt wahają się od 1200 do 1300 kg w ciągu miesiąca – zrelacjonował w skrócie pan Jan Pabierowski uczestnikom drugiego dnia konferencji.

Konferencja była doskonałą okazją do dyskusji, wymiany poglądów i doświadczeń pomiędzy uczestnikami, w tym: hodowcami, przedstawicielami nauki, instytucjami wspierającymi oraz doradcami. Celem wydarzenia było podniesienie poziomu wiedzy na temat aktualnych innowacji technologicznych w produkcji bydła mięsnego oraz identyfikacja potrzeb i problemów w tym zakresie.

Dziękujemy wszystkim zaangażowanym w realizację przedmiotowej operacji, hodowcom z różnych części kraju za przybycie, współorganizatorom i sponsorom konferencji, bez których nie odbyłaby się ona w tak zacnej oprawie.

Serdecznie zapraszamy na kolejną Konferencję!

Zapraszamy do zapoznania się z materiałem filmowym w ramach przeprowadzonej DEBATY z udziałem praktyków – hodowców i przedstawicieli instytucji wspierających chów i hodowlę bydła (LODR w Kalsku, KOWR w Gorzowie Wlkp., ARiMR w Zielonej Górze) w ramach operacji pn.:„Innowacje w chowie i hodowli bydła mięsnego w Polsce i na świecie”.

 I Dzień Konferencji - 25 sierpnia 2021 r.

 II Dzień Konferencji - 26 sierpnia 2021 r.

Operacja została przeprowadzona zgodnie z Planem Działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Plan Operacyjny na lata 2020-2021.
Operacja została współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej
„Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 - Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.