Od dnia 9 listopada 2018 r. obowiązuje Ustawa o kołach gospodyń wiejskich. W tym artykule przedstawione zostały wybrane, kluczowe jej zapisy.

Ustawa określa formy i zasady dobrowolnego zrzeszania się, tryb zakładania oraz organizację kół gospodyń wiejskich na terenie naszego kraju.

Koło gospodyń wiejskich jest dobrowolną, niezależną od administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, samorządną społeczną organizacją mieszkańców wsi, wspierającą rozwój przedsiębiorczości na wsi i aktywnie działającą na rzecz środowisk wiejskich.

Koło gospodyń wiejskich reprezentuje interesy i działa na rzecz poprawy sytuacji społeczno-zawodowej kobiet wiejskich oraz ich rodzin, a także wspiera wszechstronny rozwój terenów wiejskich.

Do podstawowych zdań koła należy:

• prowadzenie działalności społeczno-wychowawczej i oświatowo-kulturalnej w środowiskach wiejskich;
• prowadzenie działalności na rzecz wszechstronnego rozwoju obszarów wiejskich;
• wspieranie rozwoju przedsiębiorczości kobiet;
• inicjowanie i prowadzenie działań na rzecz poprawy warunków życia i pracy kobiet na wsi;
• upowszechnianie i rozwijanie form współdziałania, gospodarowania i racjonalnych metod prowadzenia gospodarstw domowych;
• reprezentowanie interesów środowiska kobiet wiejskich wobec organów administracji publicznej;
• rozwijanie kultury ludowej, w tym w szczególności kulturę lokalną i regionalną.

Zgodnie z ustawą na terenie jednej wsi może mieć siedzibę jedno koło gospodyń wiejskich, natomiast terenem działalności koła może być jedna bądź więcej wsi. Koła mogą wykonywać zadania także poza terenem swojej działalności, w tym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz poza jego granicami.

Z inicjatywą założenia koła gospodyń wiejskich może wystąpić co najmniej 10 osób. Członkiem koła może być każda osoba, która ukończyła 18 lat i której miejscem zamieszkania jest wieś będąca terenem działalności koła. Za zgodą przedstawicieli ustawowych w działalności koła mogą brać także udział osoby, które ukończyły lat 13. Mogą one tworzyć młodzieżowe i dziecięce organizacje wspomagające realizację celów koła. Jednocześnie można być członkiem tylko jednego koła gospodyń wiejskich. Szczegółowe zasady oraz warunki wstępowania do i występowania z kół gospodyń wiejskich określają uchwalone statuty.

Statut zawiera w szczególności:

• nazwę i siedzibę koła;
• podmiotowy i terytorialny zakres działania koła;
• cele i zadania koła oraz środki ich realizacji;
• zakres i przedmiot działalności zarobkowej prowadzonej przez koło;
• sposób nabywania i utraty członkostwa;
• prawa i obowiązki członków koła;
• sposób ustanawiania i regulowania składek członkowskich;
• organy koła, ich kompetencje, okres kadencji, tryb wyboru i odwoływania przed upływem kadencji;
• warunki podejmowania i ważności uchwał organów koła;
• sposób zaciągania zobowiązań majątkowych, reprezentowania koła na zewnątrz;
• majątek koła oraz sposób dysponowania tym majątkiem;
• zasady tworzenia i wykonywania kapitałów (funduszy) własnych;
• tryb zmiany statutu koła;
• tryb likwidacji koła;

Koło gospodyń wiejskich podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich, prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Z chwilą dokonania wpisu do rejestru koło gospodyń wiejskich nabywa osobowość prawną. Wniosek o wpis do rejestru składa się na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Do czasu rejestracji koła oraz wyboru zgodnie ze statutem jego organów, w imieniu koła działa komitet założycielski. Komitet założycielski składa do kierownika właściwego miejscowo powiatowego biura ARiMR wniosek o wpis koła gospodyń wiejskich do rejestru wraz ze statutem lub oświadczeniem o przyjęciu wzorcowego statutu.

Wniosek o wpis do rejestru Koła gospodyń wiejskich zawiera w szczególności:

• listę założycieli koła zawierającą ich imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania;
• oświadczenia założycieli koła o woli wejścia w skład jego członków oraz o miejscu zamieszkania na obszarze wsi mającej być terenem działalności koła;
• adres do doręczeń;
• własnoręczne podpisy założycieli;
• informacje o osobie lub osobach umocowanych do reprezentacji koła i sposobie tej reprezentacji;
• podpisy osób wybranych w skład komitetu założycielskiego.

Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa po stwierdzeniu zgodności statutu z przepisami prawa, spełnieniu przez założycieli koła wymagań określonych w ustawie oraz stwierdzeniu że nie zostało wpisane koło z siedzibą w tej samej wsi, dokonuje wpisu do rejestru i wydaje zaświadczenie.

Koło gospodyń wiejskich do dnia 28 lutego każdego roku zgłasza do rejestru listę członków koła według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego, wraz z oświadczeniami członków koła o miejscu zamieszkania na obszarze wsi będącej terenem działalności koła. Obowiązek ten nie dotyczy kół, w których od 31 grudnia roku poprzedniego nie nastąpiły zmiany w składzie osobowym.

Postępowanie w sprawach o wpis lub zmianę wpisu koła gospodyń wiejskich do rejestru jest wolne od opłat.

Majątek koła gospodyń wiejskich powstaje ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów dochodów z własnej działalności, dochodów majątku koła oraz z ofiarności publicznej. Dochód z działalności koła gospodyń wiejskich służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków.

Koło gospodyń wiejskich może:

• prowadzić działalność zarobkową, w tym działalność gospodarczą
• otrzymywać dotacje celowe na realizację zadań:
  • działalność społeczno-wychowawczą i oświatowo-kulturalną w środowiskach wiejskich;
  • działalność na rzecz wszechstronnego rozwoju obszarów wiejskich;
  • wspieranie rozwoju przedsiębiorczości kobiet;
  • inicjowanie i prowadzenie działań na rzecz poprawy warunków życia i pracy kobiet na wsi;
  • upowszechnianie i rozwijanie form współdziałania, gospodarowania i racjonalnych metod prowadzenia gospodarstw domowych;
  • reprezentowanie interesów środowiska kobiet wiejskich wobec organów administracji publicznej;
  • rozwijanie kultury ludowej, w tym w szczególności kultury lokalnej i regionalnej;

o których mowa w art.2 ust.3 Ustawy z dnia 9 listopada 2018 r., o kołach gospodyń wiejskich, według zasad określonych w odrębnych przepisach.

Koła gospodyń wiejskich prowadzą uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, w przypadku gdy:

1. osiągają przychody wyłącznie z:

• działalności statutowej z tytułu składek członkowskich, darowizn, zapisów, dotacji;
• sprzedaży wyrobów sztuki ludowej, w tym rękodzieła i rzemiosła ludowego i artystycznego lub żywności regionalnej;
• tytułu sprzedaży, najmu lub dzierżawy składników majątkowych;
• tytułu odsetek od środków pieniężnych na rachunkach bankowych lub rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, prowadzonych w związku z wykonywana działalnością, w tym odsetek od lokat terminowych oraz innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania tworzonych na tych rachunkach.

2. nie posiadają statutu organizacji pożytku publicznego
3. w roku poprzedzającym rok podatkowy osiągnęły przychody wyłącznie z tytułów, o których mowa w pkt 1, w wysokości nieprzekraczającej 100000 zł. Przepis ten nie ma zastosowania w roku, w którym koło gospodyń wiejskich rozpoczęło działalność.

W okresie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy koło gospodyń wiejskich może otrzymać z budżetu państwa pomoc finansową przeznaczoną na realizację zadań, o których mowa w ustawie art. 2 ust.3 (wyżej wypunktowanych)

Pomoc finansowa jest przyznawana w drodze decyzji Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na wniosek złożony przez koło gospodyń wiejskich. Otrzymaną w/w dotację uznaje się za wykorzystaną w momencie przekazania pomocy przez Prezesa ARiMR na rachunek koła.

Koła gospodyń wiejskich, które w okresie miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy nie wystąpią z wnioskiem o dokonanie wpisu koła gospodyń wiejskich do rejestru zgodnie z przepisami tej ustawy, działają na podstawie przepisów dotychczasowych.

Szczegółowe informacje i niezbędne dokumenty - na stronie internetowej: www.armir.gov.pl-TUTAJ KLIKNIJ ABY OTWORZYĆ

Grażyna Nowakowska