Uczestnicy wyjazdu przed pałacem w Łosiowie
Celem wyjazdu było zapoznanie się z osiągnięciami edukacyjnych gospodarstw ekoagroturystycznych oraz zachęcenie rolników województwa lubuskiego do zajęcia się działalnością edukacyjną w swoich gospodarstwach. Wybraliśmy województwo opolskie, ponieważ znajduje się tam najwięcej gospodarstw ekoagroturystycznych oferujących bogatą edukację ekologiczną. Uczestnikami wyjazdu byli rolnicy i rolniczki prowadzący gospodarstwa ekologiczne i agroturystyczne w naszym województwie.
W pierwszym dniu zwiedziliśmy demonstracyjne gospodarstwo ekologiczne U Jasia i Małgosi Małgorzaty i Jana Wójcików w Kamieńcu Wrocławskim. 19-hektarowe gospodarstwo specjalizuje się w uprawie zbóż, warzyw, ziemniaków oraz chowie kóz, drobiu nieśnego i rzeźnego. W swoim sklepiku przy gospodarstwie oferuje bogatą gamę produktów rolnictwa ekologicznego, jak: mleko i przetwory z sera koziego (twaróg, ser twardy, masło, jogurty), przetwory zbożowe (płatki owsiane, mąka razowa żytnia, mąka razowa pszenna, mąki białe, makaron, kurczaki, jaja, przetwory warzywne (sałatki), sok z czarnego bzu i dżemy. Gospodarze chętnie korzystają ze zdobyczy nauki i współpracują z Uniwersytetem Rolniczym we Wrocławiu. Wspólnie organizują ekologiczne warsztaty edukacyjne dla studentów tej uczelni.
W gospodarstwie ekologicznym U Jasia i Małgosi można popróbować serów kozich oraz przetworów
owocowo-warzywnych, a także kupić coś ekologicznego w sklepiku
Drugi dzień wyjazdu był pełen wrażeń. Do południa odwiedziliśmy gospodarstwo Ekozagroda - Jabłoniowy Sad Iwony i Jeansa Frasek w miejscowości Szczedrzyk laureata - pierwszego miejsca w województwie opolskim w konkursie na najlepsze gospodarstwo ekologiczne w kategorii „ekologia i środowisko" w 2010 r. Pięknie położone w Dolinie Małej Panwi gospodarstwo prowadzi uprawę mieszanek strączkowo-słonecznikowych, topinamburu, dyni, ziół oraz drzew i krzewów owocowych. W sadzie rosną głównie jabłka. Gospodarstwo posiada jedyną w regionie przydomową tłocznię soków, wykorzystywaną również do celów edukacyjnych. Od 2009 roku gospodarze prowadzą chów węgierskich świń pastwiskowych rasy mangalica - 5 szt. dorosłych i przychówek. Przy gospodarstwie wybudowano roślinno-stawową oczyszczalnię ścieków. W budynku mieszkalnym znajdują się 4 pokoje (8 miejsc noclegowych) przeznaczone dla gości odwiedzających gospodarstwo. Państwo Frasek prowadzą warsztaty edukacji ekologicznej dla dzieci, uczącej się młodzieży i dorosłych, np. "laboratorium smaku", „hotel dla owadów". Biorą udział w wielu projektach edukacyjnych dla dzieci: „Bogactwo naturalne - woda", „Od jabłuszka do soku", „Folwark zwierzęcy". My również, podzieleni na grupy, uczestniczyliśmy w warsztatach: „Ogrody dla czystej wody", „Ekologiczna hodowla zwierząt", „Przetwórstwo w gospodarstwach ekologicznych i agroturystycznych w oparciu o uwarunkowania regionu".
Foto ŁOSIÓW 067 (Small)
Węgierskie mangalice to sympatyczne kudłate świnie - ekozagroda Jabłoniowy Sad
Foto ŁOSIÓW 078 (Small)
Urządzenie do tłoczenia soków - ekozagroda Jabłoniowy Sad
Foto ŁOSIÓW 082 (Small)
Warsztaty w gospodarstwie Jabłoniowy Sad
Natomiast po południu poznaliśmy demonstracyjne gospodarstwo ekologiczne Ekostyl Iwony i Janusza Ślicznych w miejscowości Biadacz-Kamienisko. Główny kierunek gospodarstwa to produkcja roślinna. Uprawiane są: zboża, gryka, rośliny pastewne i okopowe. Na potrzeby rodziny i gości jest przetwarzane zboże na mąkę i płatki oraz mleko na masło i twaróg. Gospodarze - absolwenci Akademii Rolniczej we Wrocławiu posiadają dużą wiedzę teoretyczną i praktyczną z zakresu rolnictwa ekologicznego, są wykładowcami i ekspertami. W swoim gospodarstwie wraz z córką i synem realizują liczne projekty dotyczące rolnictwa ekologicznego oraz prowadzą warsztaty edukacyjne dla dzieci. Oferta obejmuje 5-dniowe turnusy dla grup zorganizowanych połączone ze zwiedzaniem gospodarstwa, warsztatami rękodzielniczymi, edukacji ekologicznej, nauką języka angielskiego i programem rekreacyjno-sportowym (zajęcia sportowo-ruchowe nad stawem, przejażdżki konne).
Właściciele gospodarstwa ekologicznego Ekostyl witają naszą grupę
Warsztaty w gospodarstwie Ekostyl
W drodze powrotnej nawiązując do tradycji rolniczej, zwiedziliśmy Muzeum Wsi Opolskiej. Na terenie muzeum na obszarze 10 ha utworzono 9 zagród z rejonu oleskiego i opolskiego. W ciągu 2 godzin udało nam się zwiedzić udostępnione 24 obiekty m.in. kościół, szkołę, kuźnię, 2 wiatraki, karczmę, sklep, młyn. Drzewa i krzewy odpowiednio wkomponowane dopełniały całość ekspozycji. Odtworzone w obrębie zagród ogródki warzywne i kwiatowe, ogrodzone żerdziami i sztachetami, podkreślały autentyzm i naturalność tych obiektów muzealnych.
Zajęcia edukacyjne prowadzone w ekologicznych gospodarstwach przynoszą wymierne korzyści zarówno dla rolnictwa, jak i szkolnictwa. Dla rolników istotne jest spotkanie z przyszłymi konsumentami i promocja własnych produktów ekologicznych. Oferta edukacyjna gospodarstw wiejskich jest również obiecującym, nowym kierunkiem działalności nierolniczej uzupełniającym podstawowe źródło dochodów mieszkańców wsi. Natomiast szkolnictwo zyskuje poprzez ciekawe, urozmaicone i bogate programy edukacyjne.
Młyn wodny z Siołkowic Starych - koniec XVIII wieku przebudowany w 1832 roku
Chlewik z Dąbrówki Dolnej - II połowa XIX wieku
Opublikowano w Lubuskich Aktualnościach Rolniczych 6/2011
Tekst: Urszula Wilczyńska
Tekst i foto: Wiesława Matyka